Μια πολύ μικρή αναφορά στον «Δήκτη» της Καθημερινής της 8ης Οκτωβρίου 2013, με τίτλο «Οι πλούσιοι τουρίστες φέρνουν τα υψηλά έσοδα» μου προκάλεσε την περιέργεια να ασχοληθώ με ένα εντελώς διαφορετικό θέμα.
Το δημοσίευμα αφορούσε το συνέδριο για τον τουρισμό που διοργάνωσαν από κοινού η International Herald Tribune και η «Καθημερινή». Μεταξύ άλλων έγραφε: «…Το παράδειγμα του ξενοδοχείου Aman Zoe στο Πόρτο Χέλι για την προσέλκυση επισκεπτών με υψηλά βαλάντια ανέλυσε από την Dolphin Capital Partners η κ. Κ. Κατώπη. Οπως ανέφερε, το 30% – 40% των πελατών του ξενοδοχείου στον ένα χρόνο λειτουργίας του μετέβη με ιδιωτικά αεροσκάφη και ελικόπτερα. Με τιμές που φθάνουν έως 1.300 ευρώ ανά διανυκτέρευση, προσέλκυσε ξένους τουρίστες που έμειναν κατά μέσον όρο έξι βραδιές, ενώ ορισμένοι έως και δύο μήνες». Ενας απλός πολλαπλασιασμός 6 x 1.300 ευρώ, δείχνει ότι μόνο για τη διανυκτέρευση, οι επισκέπτες αφήνουν κατά μέσο όρο 7.800 ευρώ ο καθένας. Εκτιμάται ότι συνολικά οι επισκέπτες αυτοί αφήνουν στο ξενοδοχείο και στη γύρω περιοχή, περίπου 15.000 ο καθένας. Για να έχουμε ένα συγκριτικό στοιχείο, ο μέσος τουρίστας ξοδεύει περίπου 600 ευρώ στη χώρα μας. Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι το 30% – 40% φτάνουν με ιδιωτικά αεροπλάνα ή ελικόπτερα. Αυτό το γεγονός είναι από μόνο του είδηση. Θέλησα να το διερευνήσω γιατί μου φάνηκε ένα πραγματικό «success story» που αξίζει να προβληθεί.
Το συγκρότημα είναι εντυπωσιακό. Βρίσκεται στην περιοχή του Πόρτο Χέλι, την επονομαζόμενη και «Ελληνική Ριβιέρα». Η συνολική έκταση της γης είναι περίπου 1 εκατ. τ.μ. και περιλαμβάνει οικοδομήματα τα οποία όταν ολοκληρωθούν θα έχουν συνολικό εμβαδόν 41.132 τ.μ. Εκτός από το ξενοδοχείο και τις ανεξάρτητες βίλες, το συγκρότημα περιλαμβάνει: Beach Club, Spa, Boutique, Εστιατόρια, Αίθουσα Τέχνης, Πισίνες, Γήπεδα τένις, Περίπτερο Yoga, Γυμναστήριο, Βιβλιοθήκη και Ελικοδρόμιο.
Από τις ανεξάρτητες βίλες που διαθέτει το συγκρότημα, έχουν ήδη πουληθεί 7 βίλες. Το μέσο μέγεθος της κάθε βίλας είναι περίπου 700 τ.μ. και οι ιδιοκτήτες τους είναι αυτοαπασχολούμενοι μεταξύ 40-50 χρόνων από διάφορες χώρες.
Δεν έχει νόημα να περιγράψουμε πιο αναλυτικά τον χώρο, γιατί αυτό που κυριολεκτικά με εντυπωσίασε είναι η καθολική προσήλωση στην προβολή και προώθηση ελληνικών προϊόντων, μέσα στους χώρους του συγκροτήματος. Θα σας δώσω μερικά παραδείγματα: Στα δωμάτια υπάρχουν ελληνικά στρώματα, ελληνικά λευκά είδη και ελληνικά αναλώσιμα είδη, ειδικά φτιαγμένα από φρέσκα εκχυλίσματα πορτοκαλιού Αργολίδας. Ολα τα δωμάτια ανανεώνονται καθημερινά με ελληνικές λιχουδιές για τους καλεσμένους (παστέλι, χυμό λεμονιού, φιστίκια, τσιπς, ελληνική σοκολάτα και φρούτα). Το κελάρι με τα κρασιά έχει περίπου 100 διαφορετικές ετικέτες ελληνικών κρασιών. To ποτό καλωσορίσματος, παρασκευάζεται από lime, μέλι, φρέσκο βασιλικό και ανθρακούχο νερό. Το μέλι που χρησιμοποιεί το ξενοδοχείο συλλέγεται από τα μελίσσια της οικογένειας Μπαϊρακτάρη και οι καλεσμένοι μπορούν να επισκεφτούν το Μουσείο μελιού, όπου μπορούν να παρακολουθήσουν όλη τη διαδικασία παραγωγής. To έλαιο του spa φτιάχνεται από τον ανθό πορτοκαλιού και παρασκευάζεται στο φαρμακείο Κοντοβράκη στο Κρανίδι. Η θεραπεία αναζωογόνησης που παρέχεται, συνδυάζει αρχικά scrub με το αρωματικό φυτό θρούμπι και μετά ακολουθεί ολιστικό μασάζ 60 λεπτών με ελαιόλαδο. Η μπουτίκ του διαθέτει κοσμήματα, ένδυση, αξεσουάρ και σανδάλια από Ελληνες σχεδιαστές διεθνούς φήμης. Επίσης, είναι το μοναδικό μέρος στην Ελλάδα, όπου μπορεί κανείς να βρει τις δημιουργίες της σχεδιάστριας κοσμημάτων Ελενας Βότση οι οποίες έχουν παρουσιαστεί στα show μόδας του οίκου Ralph Lauren.
Και για να ολοκληρώσω την εικόνα, αναφέρω ότι το συγκρότημα απασχολεί περίπου 200 υπαλλήλους, εκ των οποίων οι Ελληνες είναι περισσότερο από το 90%. Αξίζει να σημειωθεί ότι αναλογούν περίπου 5 εργαζόμενοι για κάθε δωμάτιο του ξενοδοχείου, υποδηλώνοντας το πολύ υψηλό επίπεδο υπηρεσιών που παρέχει. Τέλος, οι στέγες του ξενοδοχείου (οι οποίες είναι οι πιο μεγάλες φυτεμένες στέγες στην Ελλάδα) έχουν φυτευτεί με τοπικό χόρτο, λεβάντα, θυμάρι και δενδρολίβανο. Πιο Ελληνικό Δεν γίνεται!
Αλλά το Success Story δεν σταματά εδώ. Από τα στοιχεία του ΕΟΤ, τη μεγαλύτερη αύξηση 44% στον τουρισμό για το 2013, είχε η Καλαμάτα. Αμέσως στο μυαλό μας, η αύξηση αυτή συσχετίζεται με το άλλο μοναδικό συγκρότημα της περιοχής, το Costa Navarino. Αξίζει να θυμηθούμε ότι ο δημιουργός του πέρασε μια ολόκληρη Οδύσσεια γραφειοκρατίας για να μπορέσει να υλοποιήσει το έργο. Χρειάστηκε περισσότερες από 3.000 υπογραφές! Πολλοί θα είχαν εγκαταλείψει την προσπάθειά τους πολύ νωρίς. Οχι όμως ο «καπετάνιος» Βασίλης Κωνσταντακόπουλος. Μπορεί να του πήρε χρόνια να αντιμετωπίσει το θηρίο της γραφειοκρατίας και τις δυσκολίες για να αποκτήσει τη γη που ήθελε, αλλά τελικά κατάφερε να δημιουργήσει ένα μοναδικό συγκρότημα, για το οποίο θα τον ευγνωμονούν οι επόμενες γενεές. Για τη δημιουργία χρειάστηκε να αγοράσει 11.000 στρέμματα από περισσότερους από 1.300 ιδιοκτήτες για να πραγματοποιήσει το όνειρό του. Ηδη η λειτουργία του συγκροτήματος δημιούργησε 1.200 νέες θέσεις εργασίας με προοπτική να αυξηθούν. Αξίζει να σημειωθεί ότι από τους 1.200 αυτούς εργαζόμενους, το 75% κατάγεται από τη Μεσσηνία. Επιπλέον, για κάθε 100 θέσεις εργασίας στο Costa Navarino, δημιουργούνται άλλες 80 έμμεσες θέσεις εργασίας στη γύρω περιοχή.
Είναι απίστευτο πώς μια μεγάλη και σωστή επένδυση μπορεί να αλλάξει μια ολόκληρη περιοχή. Αυτό έκανε το Costa Navarino. Δεν έχει νόημα να μπούμε στις λεπτομέρειες του συγκροτήματος, οι οποίες είναι εντυπωσιακές. Αρκεί μόνο να αναφέρουμε ότι και εδώ γίνεται συστηματική προσπάθεια για την ανάδειξη και προώθηση των ελληνικών προϊόντων και επιπλέον η προστασία του περιβάλλοντος είναι πρωταρχικής σημασίας. Θέλω μόνο να αναδείξω τη δημιουργία των δύο γηπέδων Golf που διαθέτει και τα οποία είναι διεθνών προδιαγραφών. Πρέπει να καταλάβουμε κάτι πολύ απλό. Τουρισμός για πλουσίους χωρίς Golf δεν γίνεται. Ακόμα, επέκταση της τουριστικής περιόδου χωρίς Golf δεν γίνεται. Δυστυχώς στον τόπο μας έχουν επικρατήσει περίεργες αντιλήψεις γύρω από το Golf, και σε πολλές τοπικές κοινωνίες υπάρχουν αδικαιολόγητες αντιδράσεις. Οι ανταγωνιστικές χώρες: Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία διαθέτουν πολλαπλάσια σε αριθμό γήπεδα Golf και μας κλέβουν κυριολεκτικά τους πλούσιους τουρίστες. Και για να μην ξεχνιόμαστε. Το εγχείρημα αντιμετώπισε και τις γνωστές σε όλους μας περιβαλλοντολογικές ευαισθησίες, που είναι πάντα έτοιμες να σταματήσουν κάθε προσπάθεια. Μάλιστα, στη δημιουργία του συγκροτήματος, η εταιρεία που το διαχειρίζεται, με απόλυτη περιβαλλοντολογική ευαισθησία, μεταφύτευσε περισσότερες από 10.000 ελιές, μερικές από τις οποίες έχουν ηλικία μεγαλύτερη από 1.000 χρόνια. Ολοι αυτοί «προστάτες» του περιβάλλοντος, ας απαντήσουν σε μια απλή ερώτηση: Υπάρχει στην Eλλάδα άλλη παραθαλάσσια έκταση 11.000 στρεμμάτων χωρίς κανένα αυθαίρετο οικοδόμημα μέσα;
Τέλος, για να ολοκληρώσω το Success Story του Τουρισμού για το 2013, θα σας δώσω μερικά πολύ εντυπωσιακά στοιχεία, τα οποία αφορούν τη χρήση πιστωτικών και χρεωστικών καρτών από ξένους επισκέπτες στην Ελλάδα, για την περίοδο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2013.
Η συνολική αύξηση (σε χρήμα) όλων των συναλλαγών είναι περίπου 31,5%. Η αύξηση από κάρτες Γερμανών είναι 248,3% και είναι η μεγαλύτερη αύξηση από όλες τις εθνικότητες. Αξίζει να σημειωθεί ότι μεταξύ 2012 και 2011 οι Γερμανοί σημείωσαν αύξηση μόνο 9,7 %. Η αύξηση από κάρτες Ρώσων είναι επίσης εντυπωσιακή και φτάσει το 91,4%. Οι Γάλλοι αύξησαν τα όσα πλήρωσαν με κάρτες κατά 33,9% και οι Ιταλοί κατά 28,7%. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις ανά προορισμό έχουν ως εξής: Αττική 44,7%, Κέντρο Αθήνας 37,2%, Κυκλάδες 39,5%, Κρήτη 32,5% και Δωδεκάνησα 25,9%.
Από τα παραπάνω στοιχεία, είναι φανερό ότι έχουμε πολλά περιθώρια να αυξήσουμε τα έσοδά μας από τον Τουρισμό. Αρκεί να μη δημιουργούμε μόνοι μας προβλήματα. Είχαμε ένα σχετικά ήρεμο καλοκαίρι και ωφελήθηκε το ταλαιπωρημένο Κέντρο της Αθήνας το οποίο παρουσίασε σημαντική αύξηση!
* Ο κ. Ανδρέας Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων